Loading ...
Η λειτουργική θέση του παιδιού κατά τη γραφή

Η γραφή αποτελεί μία από τις σημαντικότερες δραστηριότητες, στην οποία
καλείται το παιδί να συμμετέχει επαρκώς με την ένταξη του ως μαθητής/ μαθήτρια
στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση (δημοτικό).

Προκειμένου να ανταποκριθεί στις
καθημερινές σχολικές απαιτήσεις που προϋποθέτουν τη χρήση γραφής, θεωρείται
δεδομένο ότι το παιδί έχει αναπτύξει κατάλληλα τον έλεγχο της στάσης του σώματος
του όταν διατηρεί την καθιστή θέση σε μία επιφάνεια γραφής όπως στην καρέκλα του
γραφείου/ θρανίου του. Ο αναφερόμενος έλεγχος της στάσης του σώματος προκύπτει
κυρίως αφενός μέσω της απαρτίωσης των συστημάτων αισθητηριακής ολοκλήρωσης
(απτικό σύστημα, ιδιοδεκτικό σύστημα, αιθουσαίο σύστημα), αφετέρου των
δεξιοτήτων κινητικής λειτουργίας (αδρή κινητικότητα, λεπτή κινητικότητα).

Ωστόσο, σε περιπτώσεις που ο μαθητής/ η μαθήτρια δεν εμφανίζει τον
κατάλληλο έλεγχο της στάσης του σώματος του, παρατηρείται ότι η θέση του στην
επιφάνεια που γράφει (καρέκλα, γραφείο) κατά τις δραστηριότητες γραφής δεν είναι
λειτουργική, ενώ επηρεάζει αρνητικά τη σχολική του επίδοση. Συγκεκριμένα ο
μαθητής συνηθίζει να:

  • «Χύνεται» στην καρέκλα του
  • Σκύβει μπροστά, πολύ κοντά στο χαρτί του
  • Κινείται συνέχεια/ αλλάζει συχνά θέσεις στην καρέκλα του
  • Στηρίζει συνεχώς το κεφάλι του στο χέρι που δε χρησιμοποιεί για
    γραφή
  • Κρεμάει το χέρι που δε χρησιμοποιεί κάτω από το γραφείο/θρανίο,
    αντί να σταθεροποιεί το χαρτί
  • Δυσκολεύεται να διατηρήσει την ισορροπία του καθιστός
  • Παραπονιέται για/ αισθάνεται κόπωση.

Τόσο οι γονείς, όσο και οι εκπαιδευτικοί, είναι σημαντικό να γνωρίζουν το
σωστό πρότυπο της θέσης του παιδιού κατά τις σχολικές δραστηριότητες, ώστε να
αναγνωρίζουν τις πιθανές παρεκκλίσεις που υποδηλώνουν έναν αδύναμο έλεγχο
στάσης του σώματος. Σύμφωνα με το σωστό πρότυπο της θέσης του σώματος, ο
μαθητής:

  • Διατηρεί τα πόδια του σταθερά στο πάτωμα
  • Διατηρεί τα ισχία (μηροί) του παράλληλα με το πάτωμα, ενώ τα γόνατα του βρίσκονται σε γωνία 90 ο
  • Διατηρεί την πλάτη του σε ευθεία θέση με ελαφριά κλίση προς την
    επιφάνεια γραφής (θρανίο/γραφείο)
  • Σταθεροποιεί τους πήχεις του στο θρανίο, με τους αγκώνες να
    σχηματίζουν γωνία 90 ο
  • Σταθεροποιεί το χαρτί του με το χέρι που δε γράφει
  • Διατηρεί χαλαρούς τον αυχένα και τους ώμους του
  • Βρίσκεται σε ευθεία με το θρανίο χωρίς να στρίβει τον κορμό του
  • Στρέφει το χαρτί του ελαφρώς προς τα δεξιά (αν είναι δεξιόχειρας) ή
    προς τα αριστερά (αν είναι αριστερόχειρας).

Σε περίπτωση που εντοπιστούν σημάδια που παραπέμπουν σε μία εσφαλμένη
θέση του παιδιού κατά τη γραφή και τις περαιτέρω σχολικές δραστηριότητες,
ιδιαίτερα ωφέλιμη θεωρείται η συμβολή του εργοθεραπευτή, προκειμένου να
αξιολογήσει την ποιότητα εκτέλεσης του έργου του παιδιού και να προτείνει τις
κατάλληλες οδηγίες για την αντιμετώπιση των πιθανών δυσκολιών που εμφανίζει.
Μερικές από τις οδηγίες ενδέχεται να περιλαμβάνουν:

  • Συμμετοχή σε πρόγραμμα εργοθεραπείας εστιασμένη στο έργο-
    δραστηριότητα
  • Χρήση οπτικών ενδείξεων-καρτών στο θρανίο σχετικά με την καλή
    στάση σώματος, λειτουργώντας ως υπενθύμιση για το μαθητή
  • Συχνά κινητικά διαλείμματα ανάμεσα στις ασκήσεις- μαθήματα,
    προτρέποντας το μαθητή να σηκωθεί από το θρανίο και να
    ξεκουραστεί, αποβάλλοντας τη φόρτιση από το σώμα του
  • Εφαρμογή βοηθημάτων (σφήνες, μαξιλάρια) που βοηθούν στη
    διατήρηση της θέσης του παιδιού
  • Συμμετοχή σε σωματικές δραστηριότητες όπως γυμναστική,
    κολύμβηση, yoga, ποδόσφαιρο, χορός.

Η γραφή, εκτός από σχολική απαίτηση, πρέπει να εκλαμβάνεται από το παιδί
ως ένας τρόπος αυτό- έκφρασης, εκτόνωσης, δημιουργίας. Αποτελεί ένα έργο, από το
οποίο λαμβάνει συνεχώς ευχαρίστηση και αυτοπεποίθηση, καθώς εξασκείται και
τελειοποιείται ολοένα σε αυτό. Για να καταφέρει να αποκομίσει, λοιπόν, τα τεράστια

οφέλη της γραφής, θα πρέπει να γίνει τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά έτοιμο
για να συμμετέχει ενεργά σε αυτήν.

Δασκάλου Συμεών Δημήτριος
Εργοθεραπευτής
Msc στη «Ψυχική Υγεία και Ψυχιατρική Παιδιών και Εφήβων»

Pics: Unsplash

Share This