Τι είναι η εργοθεραπεία για παιδιά;

Η εργοθεραπεία είναι μια θεραπευτική παρέμβαση που στοχεύει να βοηθήσει τα παιδιά να αναπτύξουν ή να βελτιώσουν δεξιότητες απαραίτητες για την καθημερινή τους ζωή. Eίναι η τέχνη και η επιστήμη της χρήσης «έργου» (οccupation) ως ένα μέσο που θα προκαλέσει θετική, μετρήσιμη αλλαγή στην υγεία και στην λειτουργικότητα ενός πελάτη/ασθενή. Το «έργο» ή στην ξένη ορολογία «οccupation», το οποίο αναφέρεται συνεχώς στους ορισμούς, είναι ένα άλλο όνομα για όλες τις καθημερινές μας δραστηριότητες, οι οποίες έχουν στόχο αλλά και ουσία για τον κάθε άνθρωπο και τυπικά:

• 1.Είναι διαχρονικές
• 2. Έχουν ιδιαίτερη σημασία/νόημα γι’αυτόν που τις εκτελεί
• 3. Συμπεριλαμβάνουν πολλαπλές δραστηριότητες.

Αυτό σημαίνει ότι η εργοθεραπεία εστιάζει σε τομείς όπως η αυτοεξυπηρέτηση, οι κινητικές δεξιότητες, η κοινωνική αλληλεπίδραση και η συμμετοχή σε δραστηριότητες που τους ενδιαφέρουν. Οι εργοθεραπευτές δουλεύουν με τα παιδιά μέσω παιχνιδιού, ασκήσεων και δομημένων δραστηριοτήτων, προσαρμοσμένων στις ανάγκες και τις δυνατότητές τους και πάντα με τις οδηγίες του ιατρού που πιθανόν να παρακολουθεί το παιδί.

Πότε χρειάζεται ένα παιδί εργοθεραπεία;

Η εργοθεραπεία μπορεί να είναι απαραίτητη όταν ένα παιδί αντιμετωπίζει δυσκολίες σε συγκεκριμένους τομείς, όπως:

• Λεπτή κινητικότητα: Δυσκολίες στο να κρατήσει μολύβι, να δέσει κορδόνια ή να χρησιμοποιήσει ψαλίδι.
• Αδρή κινητικότητα: Δυσκολίες στον συντονισμό και την ισορροπία, όπως τρέξιμο, άλματα ή συμμετοχή σε ομαδικά παιχνίδια.
• Αισθητηριακή ολοκλήρωση: Προβλήματα στη διαχείριση αισθητηριακών ερεθισμάτων (π.χ., υπερευαισθησία σε θορύβους, υφές ή φώτα).
• Κοινωνική αλληλεπίδραση: Δυσκολία στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και συνεργασίας με συνομηλίκους.
• Αυτονομία: Δυσκολίες στην αυτοεξυπηρέτηση, όπως ντύσιμο, φαγητό και χρήση της τουαλέτας.
• Μαθησιακές δεξιότητες: Δυσκολίες συγκέντρωσης, οργάνωσης ή ολοκλήρωσης σχολικών εργασιών.\

Ποια παιδιά μπορούν να βοηθηθούν;

Η εργοθεραπεία είναι χρήσιμη για παιδιά με:

• Αναπτυξιακές καθυστερήσεις
• Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ)
• Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ)
• Διαταραχές αισθητηριακής επεξεργασίας
• Νοητική υστέρηση
• Κινητικά ή νευρολογικά προβλήματα

Οι υπηρεσίες της Εργοθεραπείας, αν και δεν περιορίζονται μόνο σε αυτές, συνήθως περιλαμβάνουν:

• Αξιολόγηση και παροχή εξατομικευμένων υπηρεσιών σε συνεργασία με τον πελάτη, την οικογένεια, τους φροντιστές του ή σημαντικούς άλλους.
• Αξιολόγηση, ανάπτυξη, βελτίωση, διατήρηση ή αποκατάσταση δεξιοτήτων σε δραστηριότητες καθημερινής ζωής (ΔΚΖ), εργασία ή παραγωγικές δραστηριότητες και παιχνίδι/ ελεύθερος χρόνος.
• Αναγνώριση και διευκόλυνση στη συμμετοχή σε ρόλους και ουσιώδεις για το άτομο δραστηριότητες.
• Αξιολόγηση, βελτίωση και/ή αποκατάσταση αισθητηριακοκινητικών, γνωστικών και ψυχοκοινωνικών στοιχείων εκτέλεσης.
• Σχεδιασμός και προτάσεις προσβασιμότητας και εργονομικών διευθετήσεων.
• Εκπαίδευση του πελάτη, της οικογένειας ή άλλων σε διάφορες κατάλληλες παρεμβάσεις/ χειρισμούς & στη χρήση και συντήρηση εξοπλισμού και τεχνολογίας.
• Συμβουλευτική και καθοδήγηση σε ομάδες, προγράμματα, οργανισμούς ή κοινότητες για παροχή υπηρεσιών σε διάφορους πληθυσμούς.

Η Εργοθεραπευτική παρέμβαση γενικά περιλαμβάνει:

• Αποκατάσταση/Επανάκτηση
• Αλλαγή στις βιολογικές, φυσιολογικές, ψυχολογικές ή νευρολογικές διαδικασίες.
• Εκπαίδευση/Εκμάθηση
• Αντιστάθμιση/Προσαρμογή
• Αλλαγή της δραστηριότητας
• Αλλαγή του πλαισίου-περιβάλλοντος
• Πρόληψη Αναπηρίας (Πρωτογενής, Δευτερογενής, Τριτογενής)
• Προαγωγή της Υγείας: Επανασχεδιασμός του τρόπου ζωής (lifestyle)
• «Έργο» με στόχο και ουσία για το άτομο
• Ισορροπία στην δουλειά, ξεκούραση, παιχνίδι/ ελεύθερο χρόνο
• Υγιής αλληλεπίδραση με το περιβάλλον

Ο στόχος της εργοθεραπείας είναι να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση, την ανεξαρτησία και τη συμμετοχή του παιδιού σε δραστηριότητες που έχουν σημασία για την καθημερινότητά του, προσφέροντάς του τα απαραίτητα εφόδια για μια ποιοτική ζωή.

Η συνεργασία με εξειδικευμένο εργοθεραπευτή και η πρώιμη παρέμβαση είναι καθοριστικής σημασίας για τη βέλτιστη ανάπτυξη του παιδιού.